27 listopada Gminne Centrum Informacji przeprowadziło zajęcia zdalne z uczniami ósmej klasy Szkoły Podstawowej nr 1 w Sępólnie Krajeńskim. Tym razem tematem spotkania były podstawy obserwacji nocnego nieba.
Uczniowie obejrzeli prezentację, z której mogli się dowiedzieć m.in. jak wybrać miejsce do obserwacji i w jakie publikacje oraz sprzęt można się zaopatrzyć. Obrotowa mapa nieba, mapa Księżyca i lornetka to bardzo pomocne rzeczy dla początkujących obserwatorów. Bardziej zaawansowani mogą korzystać z dokładnych map nieba, atlasów oraz teleskopu.
Omówiliśmy też najpopularniejsze rodzaje teleskopów, typu luneta (refraktor) i teleskop Newtona, zwany zwierciadlanym (reflektor). Oprócz tego zaprezentowaliśmy sposoby mocowania teleskopów – montaże azymutalny i paralaktyczny. Ten pierwszy jest prostszej konstrukcji, ale obserwacje z jego użyciem są nieco trudniejsze, za to drugi jest bardziej skomplikowany ale zaletą tego rozwiązania jest możliwość podążania teleskopu za ruchem dobowym nieba przy pomocy jednostajnego obrotu wokół tylko jednej osi. Montaż paralaktyczny wykorzystywany jest w astrofotografii.
Do zaplanowania obserwacji bardzo pomocny jest program komputerowy Stellarium – darmowe planetarium, służące do realistycznej symulacji wyglądu nocnego nieba. W trakcie zajęć zaprezentowaliśmy podstawowe funkcje tego oprogramowania. Stellarium można pobrać za darmo na stronie: http://stellarium.org/pl lub skorzystać z wersji online: https://stellarium-web.org
Program sam wykrywa naszą przybliżoną lokalizację na Ziemi i strefę czasową, ale po pierwszym uruchomieniu warto sprawdzić te ustawienia. Niebo w każdym miejscu na naszej planecie jest inne. Wystarczy w wysuwanym menu po lewej stronie kliknąć „Okno lokalizacji” i sprawdzić czy jest w nim zaznaczona funkcja „Pobierz lokalizację z sieci”. Jeśli zależy nam na precyzyjnym określeniu lokalizacji możemy wpisać ręcznie nasze współrzędne, które znajdziemy w Mapach Google.
Okno ustawień lokalizacji i strefy czasowej
W „Oknie daty i czasu” ustawia się datę i godzinę, w której chcemy wyświetlić niebo – na przykład jutro wieczorem.
Ustawienia czasu widoku nieba
W „Oknie wyszukiwania” znajdziemy interesujące nas obiekty.
Wyszukiwarka obiektów
W dolnym menu mamy ustawienia widoku nieba: linie, nazwy i rysunki gwiazdozbiorów, obiekty głębokiego nieba oraz etykiety planet, przyciski do zmiany tempa upływu czasu i na końcu przycisk zamykający aplikację.
Menu ustawień widoku nieba
Warto śledzić portale internetowe o tematyce astronomicznej, dzięki temu będziemy na bieżąco z nowościami. Na nocnym niebie możemy obserwować wiele ciekawych wydarzeń, jak zaćmienia Księżyca, Słońca, deszcze meteorytów, a czasami nawet komety. W lipcu tego roku, na niebie mogliśmy obserwować nowo odkrytą kometę NEOWISE. Takie okazje trafiają się bardzo rzadko.
Kometa NEOWISE
Bardzo dziękujemy dzieciom za udział w naszych zajęciach edukacyjnych – przygotowaliśmy dla was zestawy upominków. Życzymy bezchmurnego nieba 🙂
Zadanie sfinansowane ze środków Gminy Sępólno Krajeńskie.
